Wat zijn koolhydraten?
Koolhydraten zijn de voornaamste bron van energie voor het lichaam naast vetten en eiwitten. Rijk aan koolhydraten zijn vooral graanproducten als pasta’s, brood, en rijst en zetmeelproducten zoals aardappelen en peulvruchten.
Er zijn enkelvoudige en meervoudige koolhydraten, verteerbare en onverteerbare koolhydraten.
Enkelvoudige koolhydraten bestaan uit 1 suikermolecuul(1 sachariden) en zijn te vinden in druivensuiker, vruchtensuiker en galactose. Kenmerk van enkelvoudige koolhydraten is dat deze direct in het bloed opgenomen kunnen worden zonder dat het lichaam ze eerst moet afbreken.
Koolhydraten uit bijvoorbeeld brood, pasta en rijst zijn meervoudige koolhydraten, het lichaam zal deze eerst moeten afbreken tot enkelvoudige koolhydraten voordat ze opgenomen kunnen worden.
Verteerbare koolhydraten worden door het lichaam opgenomen en gebruikt als energiebron. Onverteerbare koolhydraten kunnen niet door het lichaam worden opgenomen om gebruikt te worden als energie, het lichaam heeft deze onverteerbare koolhydraten wel nodig voor een gezonde darmflora. Onverteerbare koolhydraten worden vaak aangegeven als voedingsvezels.
Koolhydraatarm dieet
Een koolhydraatarm dieet is bedoeld om gewicht te verliezen, dit kan zijn voor een beter figuur of om gezondheidsredenen. Zo is er bij overgewicht een verhoogd risico op een te hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes.
We spreken van een koolhydraatarm dieet als de consumptie van calorieën uit koolhydraten wordt beperkt tot 20% van de dagelijkse calorieënbehoefte, waarbij het calorieën tekort gedeeltelijk wordt gecompenseerd door meer calorieën uit eiwitten en vetten te consumeren. De totale calorieëninname zal hierbij altijd lager zijn dan de aanbevolen dagelijkse calorieënbehoefte. Zonder calorieën tekort is het niet mogelijk om gewicht te verliezen.
De dagelijkse calorieënbehoefte is afhankelijk van geslacht, leeftijd, gewicht en dagelijkse werkzaamheden. Er zijn op internet genoeg tools te vinden om je dagelijkse calorieënbehoefte te berekenen. Bij een typisch koolhydraatarm dieet worden er dagelijks tussen de 20 a 60 gram koolhydraten gegeten.
Voordelen van een koolhydraatarm dieet
Omdat er calorieën worden aangevuld uit eiwitten en vetten zal er bij een koolhydraatarm dieet minder snel een honger gevoel ontstaan waardoor het makkelijker vol te houden is dan de meeste andere diëten. Dit zorgt voor minder kans op het jojo effect. Ander voordeel van een koolhydraatarm dieet zijn dat de bloedsuikerspiegel stabiel blijft, hierdoor is er minder kans op snoep of vreetbuien. En ook zonder te sporten zal het lichaam vet gaan verbranden. Bij het volgen van een koolhydraatarm dieet is het dus niet nodig dat er gesport wordt, al helpt dit natuurlijk wel. Bovendien is een koolhydraatarm dieet eenvoudig om te volgen; de benodigde voedingsmiddelen zijn gewoon bij iedere supermarkt te koop.
Hoe werk een koolhydraatarm dieet?
Bij een koolhydraatarm dieet wordt voeding welke rijk is aan (verteerbare) koolhydraten zoveel mogelijk beperkt en vervangen door voedingsmiddelen welke rijk zijn aan eiwitten en vetten.
Vaak wordt gedacht dat men in gewicht aankomt door het nuttige van vetten, het is echter de totale hoeveelheid aan calorieën welke zorgt voor een toename in gewicht. Het lichaam haalt zijn energie uit drie voedingsbronnen: koolhydraten, vetten en eiwitten. Het lichaam zal als eerste zijn energie halen welke beschikbaar is in de vorm van koolhydraten. Koolhydraten zijn de voorkeurs energiebron van het lichaam. Als er meer calorieën in de vorm van koolhydraten gegeten zijn dan het lichaam nodig heeft dan zal het lichaam het calorieën overschot in de vorm van vet opslaan. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat je in gewicht aankomt. Met een koolhydraatarm dieet wordt het lichaam gedwongen het opgeslagen lichaamsvet als energiebron te gebruiken. Baanbreker in onderzoek naar dit mechanisme is Dr. Atkins, bekend van het koolhydraatarme Dr. Atkins dieet.
Koolhydraatarme diëten
Het bekendste koolhydraatarme dieet is misschien wel het Dr. Atkins dieet maar er zijn veel meer diëten gebaseerd op de principes van koolhydraatarm eten.
Voorbeelden van andere koolhydraatarme diëten zijn het South Beach dieet, het Zonedieet, het Protein Power Lifeplan en het Go Lower dieet.
South Beach dieet
Het South Beach dieet werd bekend omdat veel Amerikaanse sterren succes hadden met dit dieet. Het South Beach dieet wordt dan ook nog weleens het sterrendieet genoemd. Bij het South Beach dieet wordt onderscheid gemaakt tussen goede en slechte koolhydraten en gezonde en ongezonde vetten, bij het oorspronkelijk Dr. Atkins dieet werd dit onderscheid niet gemaakt. Slechte koolhydraten zijn enkelvoudige koolhydraten welke bestaan uit suikers. Gezonde vetten zijn meervoudig onverzadigde vetten zoals omega 3, ongezonde vetten zijn transvetten zoals industrieel geharde plantaardige oliën.
Het Zonedieet
Bij het Zonedieet wordt uitgegaan van een verhouding van 40% -30% – 30% voor respectievelijk koolhydraten, eiwitten en vetten. Er is van het Zonedieet aangetoond dat er met deze verhouding redelijk snel gewicht verloren kan worden. Bij een onderzoek welke verschillende diëten in combinatie met sporten met elkaar vergeleek kwam naar voren dat de personen welke het Zonedieet volgde het meeste lichaamsvet hadden verloren terwijl ze het meeste aan spiermassa hadden gewonnen. Er zijn wel tegengeluiden voor het Zonedieet, zo zou de hoge inname van eiwitrijke producten zoals vlees zorgen voor een te hoge inname van verzadigde vetten.
